Ga naar de inhoud van deze pagina.
Jaarverslag 2024 2024 - Jaarverslag 2024 Versie 1.0 (DEF)

Verbonden partijen

Inleiding

Deze paragraaf gaat over de bestuurlijke, beleidsmatige en financiële belangen en risico's die een gemeente heeft als gevolg van deelname in een verbonden partij. Verbonden partijen zijn rechtspersonen waarmee de gemeente een bestuurlijke en financiële band heeft. De gemeente heeft bestuurlijk belang door vertegenwoordiging in het bestuur of door stemrecht. Een gemeente heeft een financieel belang als zij aan de verbonden partij een bedrag heeft ter beschikking gesteld dat niet verhaalbaar is indien de verbonden partij failliet gaat, ofwel het bedrag waarvoor aansprakelijkheid bestaat indien de verbonden partij haar verplichtingen niet nakomt. Subsidierelaties vallen niet onder het criterium “verbonden partij”, aangezien deze zich meestal beperken tot een financieel belang.

Kadernota’s verbonden partijen


Klik hier voor de kadernota verbonden partijen.

De uitgangspunten en het afwegingskader voor verbonden partijen zijn binnen onze gemeente vastgelegd in de kadernota Verbonden Partijen. De kadernota is in 2023 aangepast. De vernieuwde versie sluit beter aan bij de actuele praktijk, de nieuwste inzichten, wet- en regelgeving, en de behoeften van de gemeenteraad. De kadernota behandelt diverse aspecten die relevant zijn bij deelname aan een verbonden partij. Om de vier jaar wordt de kadernota geëvalueerd en zo nodig bijgewerkt. De volgende evaluatie staat gepland voor 2026.

Overzicht verbonden partijen

Gemeente Sittard-Geleen neem deel aan verschillende soorten verbonden partijen. De keuze voor een specifieke rechtsvorm is onder afhankelijk van het te bereiken doel. In onze kadernota onderscheiden de verbonden partijen in drie categorieën:

a.   Gemeenschappelijke regelingen;

Belastingsamenwerking Gemeente en Waterschappen (BsGW), Veiligheidsregio Zuid-Limburg, Omnibuzz, Vidar WsW, Kredietbank Limburg, GGD Zuid-Limburg, Omgevingsdienst Zuid-Limburg (ODZL), het Gegevenshuis en Euregio Rhein-Maas-Nord.

b.   Vennootschappen;

N.V. Bank voor Nederlandse gemeenten (BNG), Claim Staat Vennootschap B.V., Enexis N.V., Publiek Belang Elektriciteitsproductie B.V., N.V. Waterleidingmaatschappij Limburg, N.V. (WML), Onroerend Goed Maatschappij De Witse B.V., Vidar B.V., Vidar Loont B.V, Vidar Aan de slag B.V., Bodemzorg Limburg B.V., RWM N.V. en Mijn Streekwarmte B.V.

c.    Stichtingen en verenigingen;

Stichting Economische Samenwerking Zuid-Limburg (ESZL) en Vereniging Afval Samenwerking Limburg (ASL)

Begroting- en verslaggevingsregels

Voor verbonden partijen gelden specifieke verslaggevingsregels, afhankelijk van hun rechtsvorm en betrokkenheid bij een publieke organisatie. Gemeenschappelijke regelingen volgen het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV), terwijl privaatrechtelijke rechtspersonen zoals vennootschappen en stichtingen de verslaggevingsvoorschriften van het Burgerlijk Wetboek (BW) moeten volgen. Vennootschappen volgen Boek 2, Titel 9 van het BW voor hun jaarrekening, terwijl stichtingen vergelijkbare regels hebben met minder strenge vereisten. Vennootschappen en stichtingen hebben geen specifieke wettelijke regels voor de begroting. De financiële gegevens in deze paragraaf zijn gebaseerd op de meest recente informatie, aangezien de meeste verbonden partijen hun jaarrekening voor 2024 en begroting voor 2026 nog niet hebben afgerond op het moment van het opstellen van deze paragraaf.

Risicomatrix

De risicomatrix is een methode om verbonden partijen te duiden in termen van zowel het financieel als het bestuurlijk belang. De uitgangspunten voor het opstellen van deze matrix staan in de kadernota Verbonden Partijen. De risicomatrix richt zich met name op de verbonden partijen met een hoog financieel en een hoog bestuurlijk belang. De informatievoorziening aan de raad kan hierop worden afgestemd, waardoor deze doelmatiger en doeltreffender kan worden vormgegeven.

De verbonden partijen waarbij sprake is van een niet of nauwelijks direct door de gemeente beïnvloedbare relatie zijn niet meegenomen in de risicomatrix. Jaarlijks beoordelen we de risicoprofielen en de bijbehorende mate / wijze van monitoring.

Actualisatie risicoprofiel
De risicomatrix is in het 1e kwartaal 2024 geactualiseerd. Alleen het risicoprofiel van gemeenschappelijke regeling Omgevingsdienst Zuid-Limburg (ODZL) is gewijzigd. De reden is dat de ODZL niet voldoet aan de robuustheidcriteria die in 2023 is ingevoerd. De meeste omgevingsdiensten voldoen niet aan deze norm. Om aan deze norm te kunnen voldoen moeten de diensten en de opdrachtgevers (de gemeenten) opnieuw kijken naar het takenpakket, risico’s en de budgetten. Voor een verdere toelichting wordt verwezen naar de format ODZL.


Wijze van monitoring:

Laag:

  • Paragraaf verbonden partijen in programmabegroting en jaarrekening;
  • In geval van publiekrechtelijke verbonden partijen: zienswijze op de begroting(swijzigingen) en eventueel ook op de jaarrekening en kadernota;
  • Besluitvorming in AB respectievelijk AVA / bestuur wordt achteraf ter kennisname van het college gebracht, tenzij sprake is van belangrijke voorgenomen besluiten met materiële impact op zeggenschap en/of financiën.

Gemiddeld:

  • Paragraaf verbonden partijen in programmabegroting en jaarrekening;
  • In geval van publiekrechtelijke verbonden partijen: zienswijze op de begroting(swijzigingen) en eventueel ook op de jaarrekening en kadernota
  • Besluitvorming in AB respectievelijk AVA / bestuur wordt achteraf ter kennisname van het college gebracht, tenzij sprake is van belangrijke voorgenomen besluiten met materiële impact op zeggenschap en/of financiën;
  • Minimaal één tussentijdse rapportage.

Hoog:

  • Paragraaf verbonden partijen in programmabegroting en jaarrekening;
  • In geval van publiekrechtelijke verbonden partijen: zienswijze op de begroting(swijzigingen) en eventueel ook op de jaarrekening en kadernota;
  • De voorgenomen besluitvorming in AB respectievelijk AVA / bestuur wordt vooraf ter besluitvorming in het college gebracht;
  • Minimaal twee tussentijdse rapportages in combinatie met tussentijds overleg met de verbonden partij en waar nodig met de andere deelnemers.

Toelichting Verbonden partijen

In onderstaand overzicht zijn de belangrijkste gegevens per verbonden partij weergegeven. Relevante ontwikkelingen worden vermeld in de betreffende programmabladen.