Inhoud

Mobiliteit en Verkeer

Regionale samenwerking

• Het grootste deel (ongeveer 80%) van de verplaatsingen in Zuid-Limburg gebeurt binnen de regio zelf. Samenwerken op regionaal niveau is daarom erg belangrijk om onze doelen te bereiken. In 2024 is een start gemaakt om de samenwerking en het opdrachtgeverschap van Zuid-Limburg Bereikbaar te versterken. Een adviesbureau heeft een plan gemaakt om in 2025 een aantal zaken uit te voeren, waaronder het opstellen van een meerjarenprogramma mobiliteit Zuid-Limburg.
• Zuid-Limburg Bereikbaar heeft in 2024 verschillende activiteiten uitgevoerd, zoals de werkgeversaanpak, het stimuleren van fietsen, het bevorderen van gedeelde vervoersmiddelen & hubs, logistiek, en communicatie & marketing. Het definitieve verslag over de resultaten van 2024 is nog niet gepubliceerd.
• Samen met de andere Zuid-Limburgse gemeenten is gewerkt aan het verbeteren van mobiliteitsgegevens en het goed vastleggen hiervan. Zo zijn bijvoorbeeld de schoolomgevingen digitaal in beeld gebracht, zodat navigatiesystemen rekening kunnen houden met deze informatie (bijvoorbeeld door vrachtwagens niet door deze gebieden te laten rijden tijdens schooltijden).
• Op basis van de verplaatsingen in Zuid-Limburg heeft Zuid-Limburg Bereikbaar gekeken bij welke werklocaties fiets- en openbaar vervoergebruik door middel van gedragsverandering vergoot kan worden. Het kantorenpark in Sittard bij het station is zo'n locatie. Vanwege de verbreding van de A2 en de geplande werkzaamheden in het centrum van Sittard, is hier in 2024 gestart met een gebiedsgerichte aanpak. Werknemers worden via hun werkgevers geïnformeerd en gestimuleerd om op andere manieren of tijdstippen te reizen, zodat het centrum zo goed als mogelijk bereikbaar blijft.
• In november 2023 is in het BO Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT) afgesproken dat de overheid en de regio samen een plan maken voor beter vervoer in Zuid-Nederland (Noord-Brabant en Limburg). Zuid-Limburg is één regio in dit plan. In 2024 is begonnen met het maken van een plan voor personen- en goederenvervoer. Dit is naar verwachting in 2025 klaar.

Verkeersveiligheid

• Veilige schoolomgeving: In 2024 zijn verdere stappen gezet om ervoor te zorgen dat de omgeving rondom scholen veiliger wordt. Het programma genaamd Verkeersactieve school zal doorgaan voor de periode 2025 tot 2028. De gemeente heeft geld beschikbaar gesteld hiervoor. Dit programma wordt gefinancierd door de provincie Limburg en de gemeenten in Limburg. Scholen die meedoen kunnen kiezen uit verschillende projecten over verkeersgedrag, afleiding in het verkeer of veilige schoolroutes. Daarnaast zijn alle schoolomgevingen digitaal in kaart gebracht met hulp van ZLB. Dit zorgt ervoor dat navigatiesystemen automobilisten kunnen waarschuwen wanneer ze bij een school in de buurt komen.
• Doelgroepenaanpak: Samen met de gemeenten in Limburg en de provincie Limburg is subsidie verleend voor de Doelgroepenaanpak 2025-2028. Deze aanpak richt zich op maatregelen voor mensen van 18 jaar en ouder die te maken hebben met rijden onder invloed, afleiding tijdens het rijden en te hard rijden. Eind 2024 heeft de Provincie Limburg een eerste voorzet gegeven voor de uitvoering van deze aanpak.
• Programma Doortrappen: Samen met de gemeenten Beek en Stein zijn met Veilig Verkeer Nederland (VVN) opfriscursussen georganiseerd voor fietsers. Deze cursussen zijn bedoeld voor mensen van 50 jaar en ouder die graag veilig willen blijven fietsen. Naast theorie krijgen de deelnemers ook praktische tips tijdens een fietstocht. Mede dankzij een subsidie van de provincie Limburg konden deze cursussen worden aangeboden. Ongeveer 35 ouderen hebben deelgenomen aan de cursus en vanwege de goede resultaten zullen deze cursussen volgend jaar opnieuw worden gegeven.
• Onderzoek verkeersveiligheid Allee Limbricht: In 2024 is gestart met een onderzoek naar het verbeteren van de verkeersveiligheid op de Allee in Limbricht. Hierbij wordt gekeken naar de verschillende soorten verkeer op de Allee, zoals wandelaars, fietsers, automobilisten, landbouwvoertuigen en touringcarbussen. Oplossingen, haalbaarheid en globale kosten worden onderzocht. Dit onderzoek zal in 2025 worden afgerond.

Mobiliteitsdiensten

• Arriva Deelfietsen: Arriva heeft alle 11 deelfietsstations in 2024 verbeterd. Het gebruik van de fietsen in het tweede jaar (2024) is meer dan wat Arriva had verwacht: het aantal ritten is met 45% gestegen in vergelijking met 2023, van 3.481 ritten naar 5.088 ritten per jaar. Het aantal gebruikers is ook toegenomen met 18% vergeleken met jaar 1 (2023), van 700 naar 826 gebruikers. De fietsen worden het meest gebruikt op de ov-knooppunten. Uit een tevredenheidsonderzoek van Arriva blijkt dat 56% van de deelnemers redelijk tevreden is over de Arriva deelfiets, en 25% is erg tevreden.
• Greenwheels: Op het station in Sittard staat al jaren een Greenwheels deelauto. In 2024 zijn in samenwerking met ZLB drie nieuwe deelauto's geplaatst in Sittard (op de parkeerterreinen Putstraat, Tempelplein en Frankenlaan). Greenwheels heeft ook een aanvraag ingediend voor twee extra locaties in Geleen die in 2025 zullen worden gerealiseerd (station Geleen-Lutterade en station Geleen Oost). Wij hebben geen gegevens over het gebruik van de deelauto's omdat wij geen opdrachtgever zijn.
• Onderzoek deelmobiliteit: ZLB heeft een onderzoek onder bewoners uitgevoerd naar de interesse in deelauto's in de regio. Op basis van de enquêteresultaten weten we in welke buurten er vraag is naar deelauto's. Dit biedt mogelijkheden om in 2025 deelauto's te introduceren.

Laadinfrastructuur

• Landelijk is afgesproken dat er genoeg oplaadpunten moeten zijn voor elektrische auto's. Hierover zijn afspraken gemaakt in de Publieke Laadinfrastructuur Noord-Brabant en Limburg. Het bedrijf Vattenfall heeft ervoor gezorgd dat er meer openbare oplaadpunten zijn gekomen in 2024. In Sittard-Geleen zijn nu 113 oplaadpunten. De tweede Publieke Laadinfrastructuur concessie Noord-Brabant en Limburg is in augustus 2024 afgelopen. Vattenfall heeft nu een nieuw contract gekregen voor 2024-2028, met een optie voor nog twee jaar extra. De exploitatieperiode duurt tien jaar. Er zijn op dit moment geen problemen met het plaatsen van nieuwe oplaadpunten vanwege netcongestie.
• Om de oplaadpunten op een goede manier te verdelen, is in 2024 begonnen met het opstellen van Plaatsingsbeleid voor publieke laadinfra. Hiermee zorgen we ervoor dat de oplaadpunten op een gestructureerde en toekomstbestendige manier uitgebreid worden. Inwoners worden door participatie betrokken bij dit proces. De afronding van het Plaatsingsbeleid is in het tweede kwartaal van 2025. Daarna zal Vattenfall meer openbare oplaadpunten plaatsen.

Parkeren

• De Rekenkamer Sittard-Geleen heeft het onderzoek Parkeerbeleid nader bezien Sittard-Geleen gemaakt. Ze hebben aanbevelingen gedaan voor het nieuwe parkeerbeleid. In 2025 wordt het parkeerbeleid verder uitgewerkt als onderdeel van het bredere programma Gezond Bewegen.
• Met de motie Parkeren op koopzondagen centrum Sittard (18 april 2024) heeft de gemeenteraad gevraagd om op koopzondagen in het centrum van Sittard tot 31 december 2024 geen parkeergeld te vragen. Dit is gedaan om winkeliers te steunen die op zondag hun winkel openen. De wens om koopzondagen succesvoller te maken, wordt in de actualisatie van het parkeerbeleid in 2025 integraal afgewogen met de andere ambities die er zijn.
• Als uitwerking van het detailhandelsbeleid is onderzocht of het parkeertarief in Geleen Centrum aangepast moet worden. De gemeenteraad heeft besloten om de parkeertarieven in Geleen verder te verlagen vanaf 1 januari 2025.

Voorbereiding projecten - Ontsluiting Nieuw Absbroek

In 2022 is een eerste verkenning (fase 0) voor enkel de ontsluiting van de woonwijk Absbroek gestart. In deze fase zijn diverse varianten voor de ontsluiting onderzocht en is een globale berekening op basis van prijspeil 2022 gemaakt. Deze berekening was nodig voor de aanvraag van een rijkssubsidie Woningbouw Mobiliteit. Bij de begroting 2024 is op basis hiervan een cofinanciering van € 0,9 mln. beschikbaar gesteld. Samen met de rijksuitkering van € 1,6 mln. resulteert dit in een voorbereidingskrediet van € 2,5 mln. Voorwaarde van de rijkssubsidie is dat uiterlijk in december 2027 gestart wordt met de infrastructurele maatregelen.

Basisuitgangspunt van het gevoteerd krediet is dat de woonwijk op een veilige manier wordt ontsloten en dat de verkeersafwikkeling op de Rijksweg Noord te Geleen op orde blijft. In het gebied waar de ontsluiting van de woonwijk gerealiseerd wordt, zijn daarnaast een aantal andere opgaven: de aansluiting op het landschapspark de Haese, het bouwvlak voor de zorgwoningen, het borgen van de bereikbaarheid (per fiets en OV) van Zuyderland, vervanging van de verkeerslichten ter hoogte van Foroxity en het op willekeurige plekken oversteken van voetgangers en fietsers rondom de Rijksweg Noord. Al deze opgaven zijn van invloed op de vormgeving van de ontsluiting van de woonwijk en moeten worden ingepast. Om de aanleg in 2026 te kunnen aanbesteden, en in 2027 te kunnen starten zijn aanvullende middelen nodig.

Het op orde houden van onze infrastructuur

Onderhoudsmaatregelen en vervangingsprojecten van onze eigen infrastructuur worden uitgevoerd volgens de lopende beheer- en onderhoudsprogramma’s. Voor een volledig overzicht van de Integraal Beheer Openbare Ruimte (IBOR) en Beleidsplan Stedelijk Watermanagement (BSW) projecten die in 2024 zijn voorbereid en/of uitgevoerd, verwijzen we naar de paragraaf Onderhoud Kapitaalgoederen.

Logistiek

Vrachtwagenparkeren Kampstraat:

Het parkeren van grote voertuigen in de Kampstraat in Geleen is eind 2024 bekeken. Conclusie is dat de grote meerderheid van de grote voertuigen niet zijn van eigenaren, gebruikers of bedrijven in Sittard-Geleen.

Het zijn voertuigen met buitenlandse kentekens en een relatie met bedrijven in Sittard-Geleen ontbreekt. Verder is gebleken dat de meerderheid van de voertuigen er het gehele weekend staat en dat de chauffeur in en om het voertuig aanwezig blijft.

Dit gebruik van de parkeerplaatsen als ware het een voorziening voor het rusten en overbruggen van het weekend is onwenselijk. Voor een dergelijk doel moet gebruik gemaakt worden van verzorgingsplaatsen langs snelwegen of van professionele truckparkings.

Het onwenselijke gebruik van de parkeerplaatsen kan opgelost worden door het aantal parkeerplaatsen voor grote voertuigen te verminderen en deze plaatsen enkel op basis van een vergunning of ontheffing aan chauffeurs woonachtig binnen in onze gemeente aan te bieden. In de loop van 2025 worden hiertoe acties uitgezet. Daarnaast blijven we kijken naar mogelijkheden van het parkeren van grote voertuigen op bedrijventerreinen of bij grotere bedrijven.

Voor de voortgang van de projecten Delta Rhine Corridor, de verbinding (multimodale corridor) tussen de haven Stein en Chemelot en de verzwaring van het elektriciteitsnet van 150kV naar 380 kV verwijzen we naar Programma 7 volksgezondheid en milieu.