Gebiedsontwikkeling en Stedelijke ontwikkeling
Ontwikkelpad Geleen-Zuid
Wijkaanpak Geleen Zuid, tevens ontwikkelpad Geleen Zuid; om Geleen-Zuid te verbeteren, werken we samen met verschillende partijen zoals MIK-PIW, de basisschool en Zuyd Hogeschool. Dit past binnen onze plannen uit de Toekomstvisie 2030 en het netwerk van toekomstambassadeurs. In 2024 is deze samenwerking verder verbreed.
Ontwikkelpad Geleen-Centrum
In Geleen-Centrum werken we programmatisch aan verschillende samenhangende projecten en activiteiten. Zo is begonnen met een participatietraject aan de Salmstraat en omgeving voor het opstellen van een ontwikkelingsvisie. We acteren hiervoor binnen de kaders van het in december 2023 vastgestelde Detailhandelsbeleid Westelijke Mijnstreek. De projectonderdelen binnen de Impulsbeschikking Winkelgebieden zoals de Raadhuisstraat, Oude Raadhuis en Galfettigebouw krijgen meer vorm om naar uitvoering te brengen. Het Galfettigebouw is vrijgekomen na de verhuizing van de Hema op de Markt. Om levendigheid in het centrum te behouden is tijdens de winterperiode gekozen voor een tijdelijke invulling samen met Stadslabs Sittard Geleen en Centrummanagement Geleen. De gemeente Sittard-Geleen vestigt op de begane grond van het gebouw een duurzaamheidshuis waar bezoekers interactief ontdekken welke mogelijkheden er zijn op het gebied van verduurzaming.
Ook gaan we de Raadhuisstraat opnieuw inrichten, dit begint in 2025. We zijn verder bezig met plannen voor het Oude Raadhuis, parkeermogelijkheden op de Nieuwe Markt en de aanbesteding voor een ontwerpteam voor nieuwe gemeentelijke huisvesting in Geleen.
Gebiedsontwikkeling Sittard Centraal
Sittard Centraal is een vervolg op de plannen van Sittard-Geleen zoals beschreven in het ambitiedocument Limburg Centraal. Op 23 april 2024 heeft het college ingestemd met verdere stappen voor Limburg Centraal. Tijdens een bijeenkomst op 15 april 2024 heeft het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) aangegeven samen te willen werken met de regio voor grootschalige woningbouw en stedelijke ontwikkeling in de zes Limburgse steden met een IC-station. Het kantoor voor deze specifieke samenwerking is op initiatief van de gemeente gevestigd in het station in Sittard.
In het project werken Rijk, provincie en gemeente samen om het gebied te vernieuwen. De intentie is om te komen tot een samenwerking waarin ook private partijen zullen worden betrokken (PPS). De ontwikkeling van het gebied rond het OV-knooppunt Sittard biedt unieke kansen:
- De verbinding van het historische centrum van Sittard met de omgeving rond het station,
- De aanpak van de leegstand in het centrum van Sittard vanwege leegstand en de aanpak van een versterkte ruimtelijke invulling aan de oostelijke en westelijke kant van het station.
Ontwikkellocaties en ruimtelijke projecten
We werken aan het vernieuwen van 29 locaties in de gehele gemeente. Hiermee willen we bijdragen aan het verbeteren van de fysieke leefomgeving. Voorbeelden van deze locaties zijn Kennedysingel, omgeving Agnetenklooster, Sint Rosa, ESCS en voormalige schoollocaties. We proberen nu meer samenhangend en op het gehele ruimtelijk gebied gericht te werken, in plaats van per locatie apart.
Ontwikkellocatie Middengebied C/Absbroek Geleen
In het Middengebied tussen Rijksweg, Middenweg, Spoor en de wijk Janskamperpark wordt door de ontwikkelaar De Haese een woonwijk ontwikkeld voor 235 woningen en minimaal 50 zorgappartementen. In 2024 zijn conform planning de eerste woningen in verkoop gegaan en verkocht. De woningen van de eerste fase worden nu gebouwd en in 2025 opgeleverd. Ook fase 2a is in verkoop gegaan. Deze woningen zijn nagenoeg allemaal verkocht. Alle gronden in de ontwikkeling zijn aangekocht en hierdoor kan in 2025 ook Fase 2b in verkoop en kan deze fase bouwrijp gemaakt worden. Bovendien is het gehele groene casco aangelegd.
Ontwikkellocatie Kwadrant 3 en 4 Sittard
Kwadrant 3 is een locatie op de hoek van de Rijksweg Noord en de Walramstraat in Sittard. Hier staan de panden Rijksweg 26-48-50 en Walramstraat 2 en 6. Met de eigenaar van omliggende panden zijn we in gesprek over de mogelijkheden om tot een totale ontwikkeling te komen. Kwadrant 4 is kantoor Walramstraat, Overhovenstraat t/m hoek Rijksweg Noord 69).
In het voormalige kantoor zijn tijdelijk mensen uit Oekraïne gehuisvest. Komend jaar wordt onderzocht hoe naar de toekomst toe dit gebied verder ontwikkeld wordt.
Ontwikkellocatie Frans Klooster Sittard
Er is in 2024 nog geen haalbaar plan goedgekeurd voor het monumentale kloosterdeel in Sittard. Een nieuwe bestemming geven is het hoofddoel. Er is in 2024 nog geen haalbaar plan goedgekeurd. In 2025 moet hier meer duidelijkheid over komen.
Ontwikkellocatie Ambachtsschool Sittard
In 2024 is door de corporatie de haalbaarheid van de herontwikkeling van de Ambachtsschool onderzocht.
Ontwikkellocatie Kleine Steeg
In 2024 is de grondexploitatie (GREX) vastgesteld, het stedenbouwkundig plan, het beeldkwaliteitsplan en plan voor de inrichting van de openbare ruimte. Hiermee is het proces van realisatie begonnen. Daarnaast is de koop- ontwikkel- en realisatieovereenkomst gesloten met de ontwikkelaar voor de ontwikkeling van bepaalde delen van het gebied.
Ontwikkellocatie Petrusschool Sittard
Op 20 juni 2023 heeft het college het ambitiedocument ontwikkellocatie Petrusschool vastgesteld. In 2024 is de definitiefase doorlopen. Dit heeft nog niet geleid tot een haalbare businesscase. Mogelijkheden tot aansluiting bij bredere ontwikkelingen worden onderzocht.
President Kennedysingel Sittard
Op 4 juli 2024 is het bestemmingsplan voor de realisatie voor de 210 woningen aan de Kennedysingel vastgesteld. Op dit bestemmingsplan is geen beroep aangetekend waardoor het bestemmingsplan onherroepelijk is geworden. Ontwikkelaar is het bouwplan daarna verder gaan uitwerken en de aanvraag omgevingsvergunning aan het voorbereiden. Overdracht van de grond bij de notaris staat gepland voor april 2025. Aansluitend worden alle gebouwen gesloopt en is de planning dat er in september 2025 wordt gestart met de bouwwerkzaamheden.
Schoollocatie Holtum
In 2024 zijn de bouwwerkzaamheden afgerond.
Schoollocatie Einighausen
In 2024 is woningstichting ZOwonen gestart met de bouw van 15 sociale huurwoningen. De werkzaamheden worden naar verwachting in de eerste helft 2025 afgerond.
Voormalige DaCapo locatie Broeksittarderweg Sittard
De bouw van 46 appartementen wordt naar verwachting eerste helft 2025 afgerond.
Agnetengebied Sittard
Er wordt door een ontwikkelaar een plan uitgewerkt voor nieuwbouw op de locatie van de voormalige school aan de Leyenbroekerweg 11 t\/m 15a. Over de stedenbouwkundige uitgangspunten van dit plan voor 25 woningen zal in 2025 overeenstemming moeten worden bereikt waarna het vergunningentraject door de ontwikkelaar kan worden opgepakt.
St. Rosa
In 2024 is er gekeken naar verschillende plannen voor het gebied St. Rosa. Aan het eind van dat jaar zijn er gesprekken geweest met de stakeholders. Er zijn twee mogelijke plannen besproken, inclusief de bijbehorende kosten. In 2025 zullen deze plannen verder worden uitgewerkt. De oude caravanstalling is gesaneerd van asbest. Dit werk was klaar aan het begin van 2025.
ESCS
Gebaseerd op het besluit van de raad in juli 2023 zijn in 2024 twee plannen gemaakt en onderzoeken uitgevoerd. Ook werden er gesprekken gevoerd met betrokken/beoogde verenigingen en mogelijke samenwerkingspartners.
Omgevingsbeleid
Implementatie Omgevingswet
Deze wet, die per 1 januari 2024 in werking is getreden, vraagt om een integrale, digitale en efficiënte aanpak van vergunningverlening. Dit is een majeure en meerjarige operatie, die de komende jaren ook zijn impact op beleid, bedrijfsvoering en financiering zal blijven hebben.
Belangrijke ontwikkelingen en resultaten:
- Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO): Verbeterde aansluiting op het DSO is de komende jaren een continu proces, waardoor vergunningaanvragen en meldingen digitaal kunnen worden ingediend en verwerkt. De stabiliteit en gebruikersvriendelijkheid blijven aandachtspunten in het landelijke systeem. Zeer frequent worden updates doorgevoerd. Dit heeft veel inzet op (technische) verwerking vereist.
- VTH-applicatie (RX Mission): Integratie met DSO en gebruik van RX Mission voor digitale ondersteuning in werkprocessen en dataverwerking is verder doorontwikkeld. Zo zijn in RXM in het digitale werkproces verdere oplossingen gerealiseerd voor zaakgericht werken, E-formulieren en archivering, zodat initiatieven/aanvragen efficiënter kunnen worden verwerkt en gevolgd. Denk hierbij aan geïntegreerde (nieuwe) zaaktypes intaketafel, omgevingstafel, verhuurvergunning, realisatie van koppelingen met Atibix voor E – Formulieren, archiefmodules, financiële modules, Cognos etc.
- Doorontwikkeling vernieuwde werkprocessen: In 2023 zijn diverse vernieuwde werkprocessen geïntroduceerd zoals een snelserviceformule (eenvoudige aanvragen) en de ontwerpformule (complexe plannen), met integrale overlegtafels (intaketafel en omgevingstafel)) om te komen tot een efficiëntere beoordeling van initiatieven en vroegtijdige afstemming met initiatiefnemers en adviseurs. Deze werkprocessen vergen sturing, onderhoud en doorontwikkeling. In 2024 is geïnvesteerd in bijbehorende nieuwe rollen en nieuwe functionarissen zoals intiatiefmanagers, die klanten begeleiden bij complexere initiatieven om te komen tot een ‘indienrijpe’ aanvraag. Ook de rol van casemanager ‘nieuwe stijl’ (verbrede reikwijdte, meer procesregie, complexere afwegingen in het kader van vergunningverlening) benodigd ‘investering’ voor een goede uitvoering. Zo is o.a. gestart met ‘doorleefsessies’, specifieke opleidingen en kwaliteitschecks/audits om processen stapsgewijs te kunnen verbeteren. Dit zal ook in 2025 verder vorm krijgen.
- Participatie en vroegtijdige betrokkenheid: In lijn met de nieuwe wetgeving is participatie bij initiatieven verder uitgewerkt. Richtlijnen en kaders zijn opgesteld in de vorm van een Participatieverordening en -beleid om initiatiefnemers en intiatiefmanagers/casemanagers te ondersteunen bij het vormgeven van participatieprocessen. Voor de uitvoering van deze nieuwe beleidsdoelen en de begeleiding van initiatiefnemers is uitvoeringscapaciteit (juridisch, casemanagement, maatwerkondersteuning) ingeregeld. In december 2024 is gestart met de voorbereidingen voor een wervingsprocedure voor het aantrekken van een specifieke Participatieadviseur.
Omgevingsvisie
In 2024 is de omgevingsvisie van concept opgewerkt naar een ontwerpversie. De inhoud is gebaseerd op een uitvoerig intern en extern participatietraject en advies uit de bijbehorende milieueffectrapportage van de Commissie voor de Milieueffectrapportage. De ontwerpversie heeft van 12 september tot 27 oktober ter inzage gelegen. De raad stelt de omgevingsvisie in 2025 vast.
NOVEX-gebied Zuid-Limburg
In 2024 zijn mooie stappen gezet in de samenwerking in Zuid-Limburg. In de zomer is de Agenda Zuid-Limburg vastgesteld. Deze vertaalt onze regionale ambities in een gezamenlijk ambitiedocument op strategisch niveau. Op basis hiervan is voor het NOVEX-gebied Zuid-Limburg een ontwikkelperspectief opgesteld en na accordering door alle partijen in november 2024 in het Bestuurlijk Overleg Leefomgeving (BOL) door Rijk en regio bekrachtigd. Het Ontwikkelperspectief gaat in op de ruimtelijke impact van verschillende uitdagingen waar de regio en het Rijk mee worden geconfronteerd en benadert deze in samenhang. We focussen hierbij op de transformatie naar circulaire economie, gericht op de ruimtelijke dimensies van de circulaire transitie; de verstedelijking rond mobiliteitsknooppunten; en de ‘groen-blauwe’-kwaliteit, al datgene in het ruimtelijk domein dat is gericht op het landschap, de natuur en het water(beheer). In 2024 is een eerste versie uitvoerings- en investeringsagenda opgesteld en gedeeld met alle partijen. Deze wordt nader opgewerkt ter vaststelling in het Bestuurlijk Overleg Leefomgeving van 2025.
Implementatie Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb)
De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) is een stelselwijziging die gelijktijdig met de Omgevingswet in werking is getreden. Deze wet heeft als doel de kwaliteit van gebouwen te verbeteren. De Wkb is vanaf januari 2024 ingegaan voor de eenvoudige bouwwerken, zoals eengezinswoningen en kleinere bedrijfspanden en zal de komende jaren stapsgewijs verder worden uitgebreid. De verwachting is dat de Wkb vanaf 2029 voor alle bouwwerken gaat gelden. Via tijdelijke Wkb-middelen is voor de periode van 2025 t/m 2027 het functieboek uitgebreid om zodoende de Wkb verder te implementeren en de gevolgen inzichtelijk te krijgen.
Wonen
Woonbeleid – gebiedsgericht en adaptief
In 2024 zijn de nieuwe volkshuisvestingsambities opgenomen in de ontwerp omgevingsvisie. Op basis van die ambities en de eerder uitgevoerde onderzoeken wordt een volkshuisvestingsprogramma opgesteld als opvolger van de woonvisie 2016. Het opstellen van een volkshuisvestingsprogramma sorteert voor op de verplichtingen uit het wetsvoorstel ‘Versterking regie op de volkshuisvesting’ en is inhoudelijk noodzakelijk om in te spelen op nieuwe ontwikkelingen. Dit programma wordt in 2025 door het college vastgesteld.
Tegelijkertijd wordt een onderzoek uitgevoerd naar ‘veerkrachtige wijken'. Daarin onderzoeken we of en hoe ontwikkelingen in de kwetsbare wijken in onze gemeente de afgelopen jaren gewerkt hebben en hoe we deze wijken in de toekomst kunnen helpen.
Gebiedsgerichte aanpak en (pilot)projecten wonen
Dit proces is in 2024 afgesloten nadat het reeds in 2023 was gepauzeerd. De aanpak van het betrokken bureau sloot niet aan bij de wensen van de betrokken dorpen. In de omgevingsvisie is nu het proces opgenomen om vaker via een gebiedsgerichte aanpak samen te werken en hiermee wordt onder andere ervaring opgedaan in het opstellen van de dorpenvisie Einighausen-Guttecoven.
Bijzondere doelgroepen en woonvormen
De gemeente moet zorgen voor huisvesting voor verschillende doelgroepen. Voor de gemeente Sittard-Geleen gaat het in 2024 onder andere om de volgende groepen:
Woonwagenbewoners
- Obbichterweg: In juli 2024 heeft het College besloten om een nieuwe woonwagenlocatie te onderzoeken op de Eggelspoelderweg in Sittard voor de boventallige bewoners van de Obbichterweg in Born.
- Kleine kampjes: In december 2024 is er een onderzoek vastgesteld naar de wens voor extra standplaatsen voor woonwagens op kleine locaties. Op basis hiervan wordt onderzoek naar in- en uitbreidingsmogelijkheden op kleine woonwagenlocaties (het laaghangend fruit) gedaan. Dit onderzoek is gestart naar aanleiding van de aangenomen motie ‘kleine kampjes’ uit juni 2023.
Statushouders
Gemeenten moeten volgens van artikel 28 in de Huisvestingswet 2014 passende woningen aanbieden aan statushouders. In 2024 moesten er 198 statushouders gehuisvest worden, maar er zijn er 158 gehuisvest, waaronder 81 gezinnen.
Oekraïense ontheemden:
Er wordt gewerkt aan vier locaties waar Oekraïners voor langere tijd kunnen wonen. Drie locaties (Walram, Kleine Steeg en Heinseweg) zijn in 2024 in gebruik genomen en de vierde volgt in 2025.
Skaeve Huse
Zie Programma 1: Veiligheid
Arbeidsmigranten
Het definitief beleidskader huisvesting arbeidsmigranten (2023) is uitgewerkt in de beleidsregel kwalitatieve woningtoevoegingen, die onder andere toeziet op kwalitatieve kamerverhuur en voldoende spreiding van verkamerde panden. Daarnaast is per 1 januari 2025 de verhuurverordening verblijfsruimte arbeidsmigranten Westelijke Mijnstreek van kracht in de gemeente. Met deze vergunningplicht is iedere verblijfsaanbieder die woonruimte aan arbeidsmigranten verhuurt verplicht een vergunning hiervoor aan te vragen. In de begroting zijn hiervoor middelen gereserveerd voor Bibob toetsing bij team OOV.
Implementatie Wet goed verhuurderschap
Het verplichte meldpunt uit de wet is al in 2023 opgericht. De gemeenteraad heeft op 12 november 2024 de ‘Verhuurverordening verblijfsruimte arbeidsmigranten Westelijke Mijnstreek 2025’ vastgesteld. Via het meldpunt is in 2024 een extra opdracht uitgezet om ook meldingen in het kader van de wet betaalbare huur af te handelen.
Implementatie Wet versterking regie op de volkshuisvesting
Vooruitlopend op de implementatie Wet versterking regie op de volkshuisvesting is de gemeente in 2024 al begonnen met het opstellen van een volkshuisvestingsprogramma. Dit programma is een nieuw verplicht instrument is dit nieuwe wetsvoorstel en vervangt de Woonvisie.
APV en bijzondere wetten
In 2024 heeft een versterking van de uitvoering plaatsgevonden door de toename van beleidsmatige inzet/beleidsregels op diverse terreinen die hierin doorwerken, zoals duurzaamheidsbeleid, circulariteitsbeleid, evenementenbeleid (locatieprofielen, geluid) en Bibob beleid (gemeentebrede toepassing i.p.v. kwetsbare gebieden).
Smart City
Belangrijke investeringen zijn o.a. het onderzoek naar data gedreven werken binnen de openbare ruimte, het delen van geleerde lessen, zowel landelijk als internationaal, een Smart speeltoestel voor kinderen (plaatsing ’t Kaolepark april 2025), bio-camera’s met analyse, een droneverkenning voor de gemeente en deelname aan Dutch Metropolitan Innovations (DMI) en Future City Foundation (FCF)-partnerschappen.
Verder zijn er producten aangeschaft voor de zogenaamde ‘tuin van morgen’ om meer mensen te betrekken bij initiatieven, zoals het Smarticipatiebord en de tool van Maptionnaire. Ook is er slimme bebording geïntroduceerd om te waarschuwen voor gladheid. Tot slot is er een video gemaakt om uit te leggen waarom we in Sittard-Geleen bezig zijn met Smart City. Deze video wordt gelanceerd in 2025.
Deze nieuwe manieren waarop mensen kunnen meedoen hebben ervoor gezorgd dat meer mensen betrokken zijn en dat er meer interesse is in groene plekken in de proeftuin Zeeheldenbuurt. Bewoners in de Zeeheldenbuurt helpen actief mee door dingen te meten en bij te houden.
Onze gemeente wordt vaak genoemd als voorbeeld op landelijk niveau. In de proeftuin Zeeheldenbuurt werken overheid en bedrijven gelijkwaardig samen. Dit wordt gewaardeerd vanwege de praktische uitwerking en voorbeelden die in de Zeeheldenbuurt tot stand komen.
Door deze investeringen zijn de interne processen en de samenwerking met bewoners en bedrijfsleven sterker geworden. Dit helpt om de gemeente slimmer, veerkrachtiger en duurzamer te maken.