Onderhoud kapitaalgoederen

De kapitaalgoederen worden als volgt gerubriceerd:

• Infrastructuur en voorzieningen;
• Gebouwen en haven;
• Interne bedrijfsmiddelen.

Hieronder volgt een samenvatting van de vigerende plannen, welke de basis vormen voor het uitvoeren van het benodigd onderhoud:

*1De plannen lopen formeel tot 2026. Door middel van besluitvorming van onderliggende begroting wordt voor 2 jaar verlenging aangevraagd. Zie onderstaande toelichting.

*2Raad is geïnformeerd via 3e rapportage 2023.

Infrastructuur en voorzieningen

Beheer openbare ruimte

Projecten

IBOR BSW projecten 2026 (voorbereiding en uitvoering)

IBOR BSW Norbertijnenstraat inclusief PP, Joden- en Leurstraat Geleen

IBOR BSW Zeeheldenbuurt Geleen

IBOR BSW Watersleyerweg Watersley Munstergeleen

IBOR BSW Wilhelminastraat – Engelenkampstraat Sittard

IBOR BSW Parklaan Sittard – Corio Glana HL20

IBOR BSW Rijksweg Noord Sittard

IBOR BSW Bovenstraat–Gronckelstraat–Dr. Nolensstraat Limbricht

IBOR BSW Mezenstraat e.o. (Mezenstraat, Kievitstraat, Leeuwerikstraat, Lijsterstraat en Vinkenstraat) Geleen

IBOR BSW Herinrichting omgeving Keutelbeek Geleen Zuid

IBOR BSW Bergerweg – Theresiastraat Einighausen

IBOR BSW Aansluiting Zuyderland Spaubeeklaan

IBOR BSW Vuling - Strensstraat Geleen

IBOR BSW Henric van Veldekestraat Sittard

IBOR BSW Tempelplein Sittard

IBOR projecten 2026 (voorbereiding en uitvoering)

Buurtprojecten Spelen

Uitvoeringsplan bomen

Vervangen en omvormen groen

Vervangen en omvormen grijs

Openbare verlichting

Verkeersregelinstallaties

IBOR De Wieër

IBOR Raadhuisstraat Geleen

IBOR Augustinusstraat Geleen

BSW projecten 2026 (voorbereiding en uitvoering)

BSW Relinen riolen 2026; planmatige inwendige renovatie riolering

BSW Planmatig vervanging kolken

BSW Emissiemaatregelen 2024-2027

BSW KRW Buffer Rijstraat Guttecoven

BSW KRW Buffer Spaans Vonderen Holtum

BSW KRW Buffer Millenerweg

BSW KRW Buffer Herinrichting Geleenbeek Daniken

BSW Saneren IBA’s Berghaven

BSW Renoveren koker Vonckenstraat–Peschstraat-Oranjehof

BSW Uitvoering maatregelen wateroverlast

BSW Klimaatadaptatiemaatregelen

BSW Water in Balans Einighausen/Limbricht; wateroverlast

Beheerplannen

Om de openbare ruimte schoon, heel en veilig te houden, voeren we onderhoud uit. Hierbij maken we onderscheid tussen klein onderhoud, zoals bijvoorbeeld het maaien van het gras en het kleinschalig herstellen van straatwerk. Daarnaast wordt er groot onderhoud uitgevoerd. Denk aan het vervangen van een volledige asfalt laag. Bij het beheer en onderhoud werken we met vastgestelde (beeld)kwaliteitsniveaus. Wat nodig is om deze kwaliteit te leveren en wat de bijbehorende kosten zijn, leggen we vast in meerjarige beheerplannen.

 De huidige beheerplannen zijn aan actualisatie toe. Toch kiezen we ervoor deze plannen tijdelijk met twee jaar (2026–2027) te verlengen. De reden daarvoor is dat de omgevingsvisie het vertrekpunt vormt voor een nieuw programma voor de openbare ruimte. Dit programma is een herijking van het huidige beleidsplan (‘Tuinman van Sittard-Geleen’) en sluit aan bij de werkwijze van de Omgevingswet. Het Tuinmanconcept blijft in dit nieuwe programma het leidende principe.

Aangezien de omgevingsvisie pas in maart dit jaar is vastgesteld, is er onvoldoende tijd om zowel het beleidsplan te herijken als tijdig nieuwe beheerplannen op te stellen voor de begroting 2026. De tijdelijke verlenging is beleidsarm. Ofwel we actualiseren alleen de financiële uitgangspunten en behouden de bestaande onderhoudsniveaus. De financiële consequenties hiervan zijn opgenomen als beslispunt in de financiële paragraaf van de begroting 2026.

Deze tussenstap geeft ons de ruimte om het nieuwe programma zorgvuldig op te stellen en goed af te stemmen met andere beleidsontwikkelingen. Op basis daarvan kunnen vervolgens nieuwe vierjarige beheerplannen worden opgesteld, passend bij de ambities van de omgevingsvisie en het geactualiseerde Tuinmanconcept. Deze plannen vormen ook de onderlegger voor de nota onderhoud kapitaalgoederen vanaf begroting 2028.

Herstelmaatregelen

De herstelmaatregelen verhardingen zijn in 2025 afgerond. Begin 2026 zal er een rapportage worden opgesteld, waarin het effect van deze werkzaamheden middels inspecties zal worden getoond en gedeeld.

Herstelmaatregelen voor de assets openbare verlichting, groen en bebording en straatmeubilair worden in 2026 voor de laatste keer begroot. Openbare verlichting heeft de herstelmaatregelen jaarlijks ingezet voor achterstallige vervangingen en het programma zal eind 2026 afgerond zijn. Asset groen is met een inhaalslag begonnen en zal in 2026 alle herstelmaatregelen uitvoeren. Bebording en straatmeubilair start in 2026 met een inhaalslag.

Uit de herijking van de beheerplannen voor 2026-2029 is gebleken dat er, na inzet van de resterende herstelmiddelen, geen nieuwe herstelmaatregelen nodig zijn.

Nota onderhoud kapitaalgoederen openbare ruimte

Op grond van artikel 212 van de Gemeentewet zijn gemeenten verplicht om iedere vier jaar een nota onderhoud kapitaalgoederen op te stellen, gebaseerd op actuele beheerplannen. De Provincie houdt als financieel toezichthouder toezicht op deze verplichting.

Vorig jaar is hierover reeds ambtelijk afgestemd met de toezichthouders van de Provincie. Gezien de lopende ontwikkeling van de omgevingsvisie was toen al duidelijk dat een integrale actualisatie op dat moment niet wenselijk en niet zinvol was.

We zijn ons bewust van de wettelijke verplichting én van het eerder verleende uitstel. Tegelijk vinden wij het ondoelmatig om nu beheerplannen op te stellen zonder actuele beleidsbasis. Die zouden al snel achterhaald zijn. Daarom achten wij het zorgvuldig en verantwoord om de bestaande plannen beleidsarm te verlengen tot eind 2027. Deze aanpak is recent afgestemd met én goedgekeurd door de toezichthouders van de Provincie.

Met deze werkwijze geven wij op zorgvuldige en doelmatige wijze invulling aan de transitiefase richting een robuust en toekomstgericht programma- en beheerkader, waarin het Tuinmanconcept ook in de komende jaren leidend blijft.

Regionale samenwerking en beleidskader afvalwaterbeheer en watermanagement

Voor de periode 2022-2027 is een gezamenlijk beleids- en uitvoeringskader voor het waterbeheer in de regio opgesteld en begin 2022 vastgesteld.

BSW Projecten

Voor wat betreft instandhouding kapitaalgoederen is in het kostendekkingsplan gemeente Sittard-Geleen berekend dat voor de periode 2022-2026 jaarlijks afgerond € 5,7 mln. aan vervangings- en verbeteringsinvesteringen nodig zijn voor alle onderdelen zoals de hoofdriolering en de huisaansluitingen, maar ook voor het vervangen van pompen, gemalen en elektromechanische installaties. Daarnaast wordt jaarlijks een bedrag van € 1 mln., geïnvesteerd voor klimaatadaptatie. Er worden emissiemaatregelen getroffen en geïnvesteerd in afkoppelen van regenwater.

In de rioolheffing is dan ook rekening gehouden met de kapitaallasten van deze investeringen. Eventuele onderuitputting kapitaallasten wordt in de voorziening gestort en blijft vanwege de bestemmingsheffing op riolering geoormerkt aan het product.

Beheer en onderhoud

De doelstelling voor beheer en onderhoud is ‘adequaat en efficiënt beheren van ons watersysteem’. Naar dat doel wordt gewerkt door de strategie te volgen en beheer en onderhoud als ware het als één gezamenlijk areaal te zien in de regio. Daarbij zoeken we samen naar doelmatige en duurzame verbeteringen. En we werken volgens de afspraken in het Beheerplan Afvalwater Westelijke Mijnstreek en Beleidsplan Water en Klimaatadaptatie.

We werken samen aan:

- reiniging, inspectie en reparatieprogramma

- gezamenlijk rioleringen relinen (inwendig renoveren)

- onderzoeken we hoe we samen de infiltratievoorzieningen en buffers kunnen beheren

- brengen we de beheerdata van onze huis- en kolkaansluitingen in beeld

- geven we invulling aan de subsidieregeling Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie

- geven we invulling aan de subsidieregeling afkoppelen

- communicatie Waterklaar

- werken we aan inzicht krijgen in functioneren riool door meten en rekenen

- leveren we een bijdrage aan Waterveiligheid en Ruimte Limburg

Het rioolstelsel van Sittard-Geleen is verouderd en we zien de kosten van incidenteel onderhoud stijgen de laatste jaren. Voor aanpak (kleine) incidenten op kolken - en huisaansluitingen worden daarom ook in 2026 meer kosten begroot. Er vindt een evaluatie plaats van deze kosten en er wordt inzicht verkregen in de nog aanwezige achterstanden.

Gebouwen en haven

Ontwikkelingen vastgoedbeheer

Het planmatig onderhoud van gebouwen vindt plaats op basis van een meerjarige onderhoudsplanning en conditiemetingen conform de NEN 2767. Elke vier jaar vindt een herinspectie plaats; in 2024–2025 zijn de meeste herinspecties uitgevoerd voor de gemeentelijke vastgoedportefeuille. Objecten die niet in eigendom zijn van de gemeente, zoals schoolgebouwen, en specifieke categorieën zoals rijksmonumenten, vallen hierbuiten. De resultaten worden verwerkt in nieuwe onderhoudsplannen.

De invoering van het MJOP gebeurt gefaseerd via deelplannen. Deze aanpak, afgestemd met de toezichthouders van de Provincie, borgt datakwaliteit en beheersbaarheid.

Op basis van reeds opgeleverde inspecties en deelplannen kan tussentijds worden bijgestuurd en de onderhoudsreserve worden aangepast. De integraliteit van álle deelportefeuilles, inclusief de duurzaamheidsinspecties en scenario’s, is pas in 2026 beschikbaar. Dan kunnen de deelbeheerplannen integraal worden aangeboden en in samenhang voor besluitvorming worden voorgelegd.

Net als voorgaande jaren zien we kostendruk door stijgende prijzen en beperkte beschikbaarheid van materialen en personeel. Daarnaast vraagt de uitvoering steeds meer capaciteit en afstemming, waardoor uitvoeringskracht en marktwerking nadrukkelijk als structurele risico’s worden benoemd.

De actualisering van de nota Vastgoedbeheer wordt in 2025 afgerond. Conform de huidige nota wordt onderhoud van niet-strategische panden en panden in ontwikkeling zoveel mogelijk uitgesteld, behalve waar veiligheid, gezondheid of bruikbaarheid dit niet toestaan.

Sportaccommodaties

De gemeente is eigenaar van diverse sportvoorzieningen en verhuurt deze aan de Sportstichting Sittard-Geleen. Deze stichting stelt de accommodaties via vaste tarieven beschikbaar aan sportverenigingen en andere gebruikers. Voor het beheer en de exploitatie ontvangt de Sportstichting jaarlijks een gemeentelijke subsidie. De huurprijs die de stichting aan de gemeente betaalt, is kostendekkend, verminderd met een bedrag bestemd voor planmatig onderhoud. Dit onderhoudsplan wordt ieder jaar herzien en waar nodig aangepast, waarna de werkzaamheden worden uitgevoerd. Het onderhoud van de accommodaties wordt gezamenlijk verzorgd door de Sportstichting en het team Vastgoed. De MJOP’s voor de sportterreinen zijn in Q4 2025 gereed.

Onderwijshuisvesting

Het eigenaarsonderhoud van schoolgebouwen ligt sinds 2015 bij de schoolbesturen. Bij nieuwbouw of renovatie stellen schoolbesturen hogere eisen, waaronder verduurzaming. In het SHP heeft de gemeente uitgesproken hier een rol in te willen vervullen, maar de exacte invulling daarvan is nog onduidelijk (eveneens doordat daar (nog) geen middelen voor beschikbaar worden gesteld vanuit het Rijk). Over de financiële consequenties en het aandeel hierin van de schoolbesturen en de gemeente vindt afstemming plaats en wordt per business case beoordeeld.

Parkeergarages

De gemeente beheert meerdere parkeergarages. Team Vastgoed treedt op als eigenaar, terwijl de team Vergunningen & Parkeren fungeert als huurder en exploitant. Het onderhoudsplan wordt jaarlijks bijgewerkt op basis van actuele bevindingen. Voor de komende jaren staat groot onderhoud gepland dat de bestaande veiligheid verder zal vergroten. De nadruk ligt hierbij op het vervangen van vloercoatings, verlichting en het beperken van wateroverlast.

Havens

De ontwikkelingen van de havens door de jaren heen heeft ervoor gezorgd dat het bedrijventerrein Holtum-Noord samen met het Julianakanaal (1934) de bereikbaarheid van Zuid-Limburg via weg, spoor en water borgt én voor transport en distributie interessant werd en toekomstig blijft. De havens zijn strategisch voor de stad en de aansluitende regio. De havens en kades zijn tussen 1960 en 2017 gefaseerd aangelegd en in de loop der jaren tussentijds aangepast op het huidige gebruik. De havens worden beheerd door team Vastgoed. In 2025 is een aanbesteding uitgevoerd voor het uitbaggeren. Verdere metingen en inspecties vormen de basis voor een langjarig beheer- en onderhoudsplan.

Woonwagens

De herinrichting, normalisatie en integratie van de woonwagenlocatie Obbichterweg maakt deel uit van het herstructureringsproject “Overdracht woonwagenlocaties” en is als zodanig het laatste deel van de overdracht aan ZOwonen. In 2024 zijn de bergingen op locatie aangepast en hebben gesprekken plaatsgevonden met bewoners. Gelijktijdig met de ontwikkeling van de nieuw te realiseren locatie zal met bewoners worden gesproken over (tijdelijke) huisvesting elders. Als nieuwe locatie is voorzien aan de Eggelspoelderweg in Sittard. Streven is om, afhankelijk van projectgerelateerde risico’s eind 2026 de locatie gereed te hebben. Als na realisatie nieuwe locatie Eggelspoelderweg het aantal bewoners terug is naar het genormaliseerde aantal, zal het resterende budget worden ingezet om de locatie Obbichterweg verder op te knappen.

Exploitatie- en investeringsbudgetten instandhouding kapitaalgoederen

Voor de instandhouding van de kapitaalgoederen zijn op basis van de begroting 2026 onderstaande budgetten beschikbaar.

* Het toekennen van de extra IBOR middelen (exploitatie en investeringen) is onderdeel van de besluitvorming begroting 2026. De extra investeringsmiddelen zijn nu opgenomen bij Wegen en worden na besluitvorming verdeeld over de verschillende beheergroepen.

Interne bedrijfsmiddelen

Facilitaire Services

In 2026 gaan we volgens planning teams verhuizen naar het gereed zijnde Mauritspark. We doen investeringen in het meubilair om gereed te zijn voor de toekomst. Hybride werken is het uitgangspunt voor alle nieuwe huisvesting. Daarnaast verlaten we het pand Stadhuis Geleen en zullen alle oud meubilair afvoeren. De Stadswinkel wordt verplaatst en dat zullen we grotendeels doen met bestaand materiaal. Arbowetgeving is verplicht voor werkplekken. Hier gelden andere eisen dan voor aanland- en ontmoetingsplekken. De onderhoudsbudgetten voor het reguliere onderhoud van de bestaande panden zijn toereikend.

Informatiemanagement en ICT

De instandhouding van de vaste ICT-componenten is bij de vaststelling van eerdere programmabegrotingen afdoende geregeld en van budget voorzien. Voor hardware wordt daarbij gebruik gemaakt van een leasecontract. Uit dit leasecontract worden sinds 1 januari 2025 ook de mobiele devices organisatiebreed gefinancierd. Vooralsnog is hiervoor toereikend budget beschikbaar in het bestaande contract. Hierbij wordt wel de trend gesignaleerd dat er sprake is van een procentuele toename in het bestellen van Apple devices t.o.v. voorgaande jaren. Wat betekent dat de kosten organisatiebreed stijgen. Daarnaast nemen het aantal medewerkers en daarbij ook het aantal benodigde mobiele devices alsmaar toe. Hierdoor zal er in de toekomst mogelijk een moment komen dat het huidige leasecontract niet meer toereikend is en dus uitgebreid moet worden. Dit heeft uiteraard financiële consequenties aan ICT-zijde.

Wat betreft groei van storage door de implementatie van cloud-systemen zal deze groei niet in de eigen omgeving gerealiseerd worden maar is er gekozen om deze opslag als dienst in de cloud te plaatsen. In het kader van de verdere ontwikkelingen en transitie naar de cloud zal dit eveneens een effect hebben op de lokale opslag van data. Deze zal in de loop van jaren verschuiven van intern naar extern. Voor de opslag van data in de cloud bij Microsoft (M365) dient wel rekening gehouden te worden met voldoende storage voor de interne back-up van deze data. Daarnaast dient er voldoende aandacht te zijn voor dataclassificatie in het kader van privacy en security. Er zal altijd lokale opslag noodzakelijk blijven in verband met back-up van bedrijfskritische gegevens die niet in de cloud opgeslagen (mogen) worden.

Het beheer van ICT-middelen is zo ingericht, dat daarmee zowel technische infrastructuur als centrale software (generieke en bedrijfsvoeringapplicaties) op adequaat niveau kan blijven functioneren (life-cycle management). Bij de eerder genoemde ontwikkelingen als Anders of Digitaal Werken wordt ook een toename verwacht van de benodigde personele beheercapaciteit. De capaciteit zien we reeds toenemen m.b.t. de (wettelijke) eisen op het gebied van Informatieveiligheid. De technische basis blijft op orde en de landelijke standaarden op basis van werken onder architectuur worden ingevuld. Met de komst van nieuwe technieken zoals robotisering en Common Ground zullen aanpassingen in de technische architectuur aan de orde zijn.

De onboarding van Vidar heeft eind 2021 succesvol plaatsgevonden, waarbij de hosting van Navision was verlengd bij 2Invision tot 31 december 2022. Inmiddels heeft de implementatie van Business Central plaatsgevonden, echter is gebleken dat de dienstverlening bij 2Invision ook na implementatie voortgezet moet worden. Het offertetraject voor de verlenging van dit contract is inmiddels ook afgerond, waarbij de kosten zijn vastgesteld op € 5.750 per maand. Deze kosten zullen voorlopig dan ook door blijven lopen.

Omdat de gemeentelijke trend van afgelopen jaren laat zien dat de ICT-kosten m.b.t. onderhoud en licenties alsmaar stijgen zal deze trend zich ook in het komend jaar voortzetten. Daarom wordt rekening gehouden met 2,7% indexering over de relevante posten, waarbij een reële inschatting is gemaakt op welke posten de indexering al dan niet betrekking zal hebben en op een reële indexering. Het opnemen van deze indexeringspost ad € 92.000 is noodzakelijk omdat deze kosten niet binnen de huidige ICT-begroting kunnen worden opgevangen. Dit maakt een budgetuitbreiding noodzakelijk, die gedekt kan worden uit de centrale stelpost inflatie.

M.b.t. Siem/Soc loopt momenteel een nieuw aanbestedingstraject. Ter overbrugging is reeds een contract gesloten, maar de scope voor de definitieve oplossing is breder gepakt ter verbetering van de dienstverlening en borging van de privacy en security. De toekomstige kosten zijn momenteel nog niet inzichtelijk, maar zullen in de loop van 2025 duidelijk worden als het aanbestedingstraject is afgerond.

Exploitatie- en investeringsbudgetten instandhouding kapitaalgoederen

Voor de instandhouding van de kapitaalgoederen zijn op basis van de begroting 2026 onderstaande budgetten beschikbaar.