Zoals in het nieuwe vastgestelde gezondheidsbeleid beschreven, gaan we nadrukkelijk door op de ingeslagen weg en continueren we de Trendbreukaanpak. Gelet op de uitdagingen waar de regio voor staat, verbreden we de focus van het gezondheidsbeleid: we willen niet alleen dat kinderen gezond opgroeien en gelijke kansen krijgen, maar ook dat inwoners gezond blijven, zowel fysiek als geestelijk. En dat zij hierin worden gestimuleerd door hun leefomgeving.
In 2026 geven we verder uitvoering aan het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) plan en het regioplan Integraal Zorg Akkoord (IZA). Concreet betekent dit dat we in onze gemeente ook in 2026 werken aan thema's zoals mentale gezondheid, mantelzorg, gezonde leefomgeving, kansrijke start en valpreventie.
Vanuit het IZA zijn voor de gemeente de twee belangrijkste regionale (Zuid-Limburgse) transformatieplannen:
Pluswijken en Mentale Gezondheid:
- Met de Pluswijken aanpak werken we aan een infrastructuur in de wijk waar goede initiatieven, die bijdragen aan de beweging van zorg naar gezondheid, opgepakt worden. De aanpak bestaat uit verschillende onderdelen, waarbij het sociaal domein vooral verantwoordelijk is voor de Doorbraakmethode en Welzijn op Recept. In de gemeente Sittard-Geleen zijn er drie pluswijken: de Baandert, Lindenheuvel en Obbicht.
- In 2026 wordt extra ingezet op het verbeteren van de mentale gezondheid van inwoners. Dit gebeurt door de stapsgewijze implementatie van het Uniform Instroom Model (een model dat moet leiden tot de juiste zorg op de juiste plek voor mensen met mentale problematiek) en een versterkte focus op preventie en ervaringsdeskundigheid, zoals vastgelegd in het IZA deeltransformatieplan Mentale Gezondheid. Het doel is om passende zorg en ondersteuning te bieden aan mensen met een mentale kwetsbaarheid en tegelijkertijd de wachtlijsten in de GGZ te verkorten, waardoor de zorg beter toegankelijk wordt.
De SPUK-regelingen GALA en IZA lopen in 2026 ten einde. Daarom is er in 2026 landelijk en lokaal aandacht voor het evalueren en waar wenselijk en mogelijk continueren van activiteiten die vanuit het IZA en GALA zijn ingezet.
De gevolgen van het nieuwe Aanvullend Zorg en Welzijn Akkoord (AZWA) zijn nog onduidelijkheid, waaronder de invloed op de Wmo.
In 2026 wordt een vernieuwd plan geïmplementeerd om de hartveiligheid in de gemeente te waarborgen. Het doel is het behoud van een goed dekkend netwerk van AED’s en voldoende burgerhulpverleners via HartslagNu. Mogelijk is een nieuwe uitvoeringsorganisatie of samenwerking nodig om dit te realiseren. Dit kan extra kosten met zich meebrengen.
Naar verwachting treedt de Wet Integrale Suïcidepreventie op 1 januari 2026 in werking. In 2026 zetten we een Zuid-Limburgs Actienetwerk Zelfmoordpreventie op naar voorbeeld van Noord- en Midden-Limburg waarin suïcidepreventie en bewustwording mentale gezondheid centraal staan. We stellen een eerste Zuid-Limburgs actieplan op en starten met de uitvoering. Dit bekostigen we uit de decentralisatie uitkering die gemeenten naar verwachting gaan krijgen.
In 2026 wordt er wederom een nalevingsonderzoek uitgevoerd in Zuid-Limburg om na te gaan hoe alcoholverstrekkers omgaan met het naleven van de leeftijdsgrens.
We geven uitvoering aan het Zuid-Limburgs Uitvoeringsplan Jeugd en Middelen dat in de tweede helft van 2025 is vastgesteld. We versterken onze inzet op preventie door sportverenigingen te ondersteunen bij opstellen en uitvoeren van middelenbeleid, het bewustzijn bij ouders en scholen te vergroten en jongeren te bereiken via gerichte communicatiecampagnes.