Algemeen
In de 3de rapportage 2024 hebben wij onze begroting voor het laatst bijgesteld. Dit resulteerde in een begrotingsbeeld met in de jaarschijven 2024 tot en met 2028 voordelige (structurele) begrotingssaldi. Tegelijkertijd hebben we melding gemaakt van het risicoprofiel ten aanzien van onze financiële positie. Dit heeft onder andere betrekking op de onduidelijkheid van het Rijksbeleid, de oplopende zorgkosten in het sociaal domein en nog niet te kwantificeren financiële effecten van een aantal lopende dossiers. Met de begrotingssaldi uit deze 3de rapportage als vertrekpunt, zijn wij de voorbereiding van deze 1ste rapportage in 2025 gestart.
In het onderdeel 'Ontwikkelingen per programma' geven we per programma inzicht in de financiële bijstellingen van de begrotingsposten binnen het programma. Voor de verwerking van financiële bijstellingen passen wij onze begrotingskaders toe. Dit betekent dat we de opgenomen bijstellingen niet binnen het taakveld of betreffende programma kunnen oplossen. Met andere woorden, de oplossing van met name de nadelige aanpassingen vindt plaats via de totale begroting.
In dit verband merken wij op dat, passend binnen het karakter van een uitzonderingsrapportage, nadelige aanpassingen die binnen het product of programma worden opgelost, niet in deze rapportage zijn opgenomen. Daarnaast zijn voorstellen opgenomen die geen effect hebben op het begrotingssaldo. Bijvoorbeeld omdat een bijstelling van een begrotingspost voor loon- en prijsstijgingen wordt gedekt uit de gereserveerde inflatie middelen.
Zoals hiervoor aangegeven starten we de actualisatie van onze begroting 2025 en meerjarenraming 2026-2028 met de begrotingssaldi uit de vastgestelde 3de rapportage 2024. Voor een zo goed mogelijk inzicht in de ontwikkeling van onze financiële positie betrekken wij de volgende onderdelen in de actualisatie van het begrotingsbeeld:
- Begrotingsaanpassingen 1ste rapportage 2025;
- Financiële ontwikkelingen;
- Ontwikkeling begrotingssaldi tot en met de 1ste rapportage 2025.
Samenvatting begrotingsaanpassingen
Bij het onderdeel ‘Ontwikkelingen per programma’ geven wij per programma inzicht in de ontwikkeling van de budgetten en de voorstellen tot bijstelling van deze budgetten. In onderstaande tabel hebben wij de saldi van de budgetten per programma samengevat.
Tabel 1- samenvatting programmasaldi
bedragen x €1.000 |
Begroting voor bijstelling 2025 |
Goedgekeurde bijstellingen 2025 |
Begroting incl. goedgekeurd 2025 |
Bijstelling Prorap 2025 |
Begroting na bijstelling 2025 |
Bijstelling 2026 |
Bijstelling 2027 |
Bijstelling 2028 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bestuur & Ondersteuning |
242.378 |
5.805 |
248.183 |
8.363 |
256.546 |
4.578 |
4.830 |
5.306 |
Veiligheid |
-17.427 |
54 |
-17.373 |
0 |
-17.373 |
0 |
0 |
0 |
Verkeer, vervoer en waterstaat |
-27.228 |
-216 |
-27.444 |
-25 |
-27.469 |
-25 |
-25 |
-25 |
Economie |
-6.844 |
-816 |
-7.660 |
-2.466 |
-10.126 |
171 |
169 |
168 |
Sport, cultuur en groen |
-36.285 |
-1.163 |
-37.448 |
-3.810 |
-41.258 |
-433 |
-426 |
-272 |
Sociaal Domein |
-152.315 |
-2.032 |
-154.346 |
-4.545 |
-158.891 |
-4.633 |
-4.701 |
-4.766 |
Milieu |
4.478 |
242 |
4.720 |
-639 |
4.081 |
0 |
0 |
0 |
Wonen, omgevingsbeleid en stedelijke ontwikkeling |
-6.537 |
-339 |
-6.877 |
-121 |
-6.997 |
-121 |
-121 |
-121 |
Totaal |
218 |
1.535 |
1.753 |
-3.242 |
-1.488 |
-463 |
-274 |
291 |
Leeswijzer tabel 1:
De actuele begroting (kolom c) fungeert als vertrekpunt voor de actualisatie van de budgetten. De actuele begroting wordt bepaald door de primitieve begroting (kolom a) en de begrotingswijzigingen die sindsdien zijn verwerkt (kolom b). Deze begrotingswijzigingen hebben betrekking op administratieve, budgettair neutrale wijzigingen en de aanpassingen uit de 3de rapportage 2024. De voorstellen tot bijstellingen van de budgetten in deze rapportage zijn zowel voor 2025 (kolom d) als de jaren 2026-2028 (kolom f) weergegeven. Kolom e geeft inzicht in de actuele begroting 2025, inclusief de bijstellingen uit de 1ste rapportage 2025.
De bedragen in de kolommen (a), (c) en (e) zijn saldobedragen; het verschil tussen de totale baten en lasten van het programma. Voor programma 0 betreft dit een positief saldo - de baten zijn hoger dan de lasten -, omdat hier de inkomsten uit het gemeentefonds en de belastingen worden verantwoord. Ook programma 7 heeft door de opbrengsten uit de afval- en rioolheffing een positief saldo. De overige programma’s hebben een negatief saldo - de lasten zijn hoger dan de baten -. Op deze programma’s worden naast specifieke inkomsten de lasten verantwoord om het programma uit te kunnen voeren. De bedragen in de kolommen (d) en (f) hebben betrekking op het totaal van de bijstellingen op het programma. Een positief bedrag heeft een voordelig effect op het begrotingssaldo; een negatief bedrag heeft een nadelig effect op het begrotingssaldo.
Toelichting tabel 1:
Uit de tabel blijkt dat wij de actualisatie van ons begrotingsbeeld - op basis van de actuele begroting - starten met een voordelig begrotingssaldo van € 1,8 mln. Het totaal aan bijstellingen in deze rapportage bedraagt in 2025 € 3,2 mln. nadelig. Na verwerking van de bijstellingen in deze rapportage is het begrotingssaldo in 2025 € 1,5 mln. nadelig. De bijstellingen hebben in de jaarschijven 2026 en 2027 een nadelig effect van respectievelijk € 0,5 mln. en € 0,3 mln. In 2028 is het totaal aan bijstellingen € 0,3 mln. voordelig.
In de volgende tabel geven wij een toelichting op de belangrijkste voorstellen tot begrotingsaanpassing. Het betreft bijstellingen die van invloed zijn op het begrotingssaldo. Conform onze bepalingen in de financiële verordening worden alle bijstellingen > € 50.000 afzonderlijk gepresenteerd. Posten onder dit bedrag worden samengevoegd onder de noemer ‘overige verschillen’. Voor een volledig inzicht in de voorgestelde bijstellingen per programma, inclusief inhoudelijke toelichting, verwijzen wij u naar het onderdeel “Ontwikkelingen per programma van deze rapportage. Hier zijn ook de voorstellen tot aanpassing opgenomen die geen invloed hebben op het begrotingssaldo; de budgettair neutrale aanpassingen.
Tabel 2: Financiële bijstellingen 1ste rapportage 2025
Omschrijving bedragen x €1.000 |
2025 |
2026 |
2027 |
2028 |
I/S |
---|---|---|---|---|---|
1 Herstelplan De Domijnen |
-600 |
0 |
0 |
0 |
I |
2 Aankoop Mijnweg 2 |
-960 |
0 |
0 |
0 |
I |
3 Bijdrage fase 4a Warmtenet Zuid-Limburg |
-600 |
0 |
0 |
0 |
I |
4 Wmo |
-443 |
-443 |
-443 |
-443 |
S |
5 Gemeentefonds decembercirculaire 2024 |
391 |
337 |
327 |
740 |
S |
6 Het Anker |
-300 |
0 |
0 |
0 |
I |
7 Aanvullend budget Aziatische duizendknoop |
-243 |
0 |
0 |
0 |
I |
8 Toeristenbelasting |
204 |
204 |
204 |
204 |
S |
9 Regioarchief |
-200 |
-200 |
0 |
0 |
I |
10 Motie financiering aanpak onderhoud Schwienswei |
-150 |
-150 |
-150 |
0 |
I |
11 Natuurcompensatie VDL Nedcar, Grote Dries Holtum - planvorming en participatie |
-100 |
0 |
0 |
0 |
I |
12 Deelname samenwerking Zuid-Limburg (Regiodeal) |
-100 |
0 |
0 |
0 |
I |
13 Aangetekende post Wmo |
-86 |
-86 |
-86 |
-86 |
S |
14 Kunstgrasveld VV Sittard |
0 |
-69 |
-68 |
-67 |
S |
15 Dividend BNG |
60 |
0 |
0 |
0 |
I |
16 Bijdrage Mijnstreek Vandaag |
-50 |
0 |
0 |
0 |
I |
Overige verschillen (< € 50.000) |
-65 |
-56 |
-57 |
-57 |
I/S |
Saldo |
-3.242 |
-463 |
-273 |
291 |
|
Leeswijzer/ toelichting tabel 2:
Uit de tabel blijkt dat het totaal aan bijstellingen in deze rapportage in 2025 € 3,2 mln. nadelig bedraagt. De bijstellingen hebben in de jaarschijven 2026 en 2027 een nadelig effect van respectievelijk € 0,5 mln. en € 0,3 mln. In 2028 is het totaal aan bijstellingen € 0,3 mln. voordelig.
Bij de uitwerking van onderdeel 3 ‘Ontwikkeling begrotingssaldi tot en met de 1ste rapportage 2025’ geven we inzicht in de invloed van de resultaten uit deze rapportage op de ontwikkeling van de begrotingssaldi (totale baten -/- totale lasten) en de globale analyse van het structureel begrotingsevenwicht ( structurele baten -/- structurele lasten). Voordat wij onderstaand de individuele posten kort toelichten geven wij eerst een analyse op hoofdlijnen.
Op hoofdlijnen
De grootste nadelige bijstellingen inzake het herstelplan De Domijnen, aankoop Mijnweg 2 ‘de Loonhal’ en de bijdrage aan het Warmtenet Zuid-Limburg hebben een incidenteel karakter. De grootste structurele nadelige bijstelling heeft betrekking op de Wmo. De structurele voordelige bijstellingen hebben betrekking op de financiële vertaling van de decembercirculaire 2024 en de bijraming van de opbrengst uit de toeristenbelasting.
Toelichting financiële bijstellingen
(De per post vermelde bedragen hebben betrekking op jaarschijf 2025)
1 Herstelplan De Domijnen (€ 0,6 mln. nadeel)
Het voorlopige resultaat 2024 en de conceptbegroting 2025 van De Domijnen vertonen een zorgelijk beeld. De jaarrekening 2024 sluit naar verwachting met een substantieel tekort en ook de conceptbegroting 2025 laat een fors tekort zien. Tijdens de themasessie voor de raad op 19 december 2024 is deze autonome ontwikkeling gerapporteerd en besproken dat bij deze financiële positie het voortbestaan van de Domijnen reeds in 2025 in het geding is. Onder leiding van een nieuwe directeur-bestuurder wordt de eerstkomende periode in een geïntensiveerde interactie met de gemeente ingezet op verbetering van de bedrijfsvoering.
2 Aankoop Mijnweg 2 (€ 0,9 mln. nadeel)
Aankoop rechten van opstal van De Loonhal van Staatsmijn Maurits Mijnweg 2 en overname leaseovereenkomst.
I.v.m. de aankoop dient de exploitatie ingeregeld te worden. Dekking voor de periode 2025-2028 kan na besluitvorming plaatsvinden middels het vormen van een investeringsreserve ter grootte van € 0,26 mln. voor de kapitaallasten ten laste van de beschikbare ruimte in jaarschijf 2025. Daarnaast kan na besluitvorming de dekking voor de overige exploitatiekosten voor de periode 2025-2028 plaatsvinden middels het vormen van een bestemmingsreserve ter grootte van € 0,68 mln. ten laste van de beschikbare ruimte in jaarschijf 2025. Binnen die tijdspanne zullen de (her)ontwikkel- en gebruiksmogelijkheden nader worden onderzocht, met het uitgangspunt dat toekomstige investeringen ten minste budgettair neutraal kunnen worden gerealiseerd. Mocht dat onverhoopt niet lukken dan zal te zijner tijd een aanvullend dekkingsvoorstel worden voorgelegd.
Areaalmutatie openbaar groen:
Een deel van de aangekochte eigendommen rond de Loonhal aan de Mijnweg 2 maakt feitelijk deel uit van de openbare ruimte en ligt “buiten de poort” van het perceel waar het gebouw op staat. Voorgesteld wordt dit perceelsdeel structureel toe te voegen aan de openbare ruimte en dus geen onderdeel te laten uitmaken van een toekomstige verhuur of ontwikkeling. Voor het beheer van dit nieuwe areaal is structureel € 5.000,- per jaar nodig.
3 Bijdrage fase 4 Warmtenet Zuid-Limburg (€ 0,6 mln. nadeel)
Op 15 mei wordt een Intentieovereenkomst Ontwikkeling Regionaal Warmtebedrijf ondertekend (tussen leden stuurgroep WZL en Ministerie van Klimaat en Groene Groei in verband met de deelname van Energie Beheer Nederland). Met het ondertekenen van deze overeenkomst wordt commitment en verplichtingen aangegaan voor het traject voor de realisatie van het warmtebedrijf. Dit traject gaat verder dan de huidige samenwerking WZL en loopt door in 2026. In de loop van 2025 is voorzien in een go/ no go besluit. Bij een ‘no go’ vloeien de middelen terug naar de algemene middelen.
4 Wmo (€ 0,4 mln. nadeel)
In 2024 is meer maatwerk geleverd door de aanbieders dan ons uitgangspunt was ten tijde van het maken van de begroting. Dit heeft geresulteerd in een hogere verzilvering. De verwachting is dat de aantallen inwoners die maatwerk ontvangen niet zullen dalen. Om deze reden stellen wij de ramingen bij naar het niveau van de jaarrekening.
5 Gemeentefonds - Decembercirculaire 2024 (€ 0,4 mln. voordeel)
Structurele bijstelling inkomsten gemeentefonds- decembercirculaire 2024 veroorzaakt door:
- herberekening volume-accres septembercirculaire 2024
- lokale volumeontwikkelingen, met name WOZ-waarden.
6 Het Anker (€ 0,3 mln. nadeel)
Met de aankoop van Sportcomplex Het Anker op 27 december 2024 is de eerste stap gezet voor het behoud van een brede sportaccommodatie voor de kernen Born/ Buchten. De exploitatie voor 2025 is in handen gegeven van Het Anker BV/ Sportfondsen. Hiervoor zijn diverse juridische advieskosten gemaakt. Ook zal onderhoud (uit hoofde van veiligheid en exploitatie) aan het verouderde pand moeten plaatsvinden. De totale extra incidentele kosten worden geschat op ongeveer € 0,4 mln. Omdat er in het exploitatiebudget 2025 voor Het Anker nog maar een ruimte van een kleine € 0,1 mln. is wordt een resterend bedrag van incidenteel € 0,3 mln. gevraagd. Later dit jaar wordt een afzonderlijk raadsvoorstel voorgelegd voor de toekomstige exploitatie en de hiervoor benodigde investeringen.
7 Aanvullend budget Aziatische Duizendknoop (€ 0,2 mln. nadeel)
In 2023 is er een bedrag gevoteerd van € 0,19 mln. voor de bestrijding van Aziatische Duizendknoop. Met dit bedrag zijn er inmiddels 76 groeihaarden behandeld. Deze locaties zijn hierdoor beheersbaar, maar hebben wel nog nazorg en monitoring nodig. De hiervoor gevoteerde middelen zijn niet toereikend gebleken. Daarnaast zijn er 3 grote haarden in onze gemeente, die acuut aangepakt moeten worden en waarvoor het reguliere budget ontoereikend is. Aan de Limbrichterweg Sittard en de Parallelweg Geleen zijn de haarden dermate groot en treedt schade op aan zowel gemeentelijk als de aangrenzende particuliere eigendommen, dat een grootschalige aanpak noodzakelijk is. Hierbij worden de volledige haarden, zowel op gemeentelijk als aangrenzend particulier eigendom, bestreden.
Bij Nieuw Absbroek Geleen is een grote haard Aziatische Duizendknoop aangetroffen, die we in verband met ontwikkelingen op het terrein zullen aanpakken. De kosten voor deze 3 locaties, samen met de kosten voor de reguliere, reeds ingecalculeerde bestrijdingswerkzaamheden, bedragen naar verwachting € 0,32 mln.
Er is nog € 0,08 mln. over vanuit eerder gevoteerde middelen. Deze worden uit de verplichtingenreserve onttrokken. Om in 2025 alle haarden aan te kunnen pakken is er een extra bedrag nodig van € 0,24 mln.
8 Toeristenbelasting (€ 0,2 mln. voordeel)
Vanaf 2025 de inkomsten toeristenbelasting structureel bijramen a.g.v. meer overnachtingen dan verwacht.
9 Regioarchief (€ 0,2 mln. nadeel)
De nieuwe Archiefwet bevat minimale eisen over de mate van openbaarheid en toegankelijkheid van het gemeentelijk archief. Om hieraan te voldoen dient er een versnelling te worden aangebracht in het wegwerken en het bewerken van analoge archiefblokken, waarna deze in de openbaarheid worden gebracht door het RegioArchief. Gelet op de Archiefverordening Sittard-Geleen 2023 heeft het college van B&W de zorg voor een adequaat beheer van het gemeentelijk archief. De Provincie Limburg toetst jaarlijks, vanuit het interbestuurlijk toezicht, in hoeverre de gemeente voldoet aan archiefwet- en regelgeving en hanteert hierbij een interventieladder.
10 Motie financiering aanpak onderhoud Schwienswei (€ 0,15 mln. nadeel) (€ 0,15 mln. nadeel)
Op 17 april jl. heeft de raad de motie “financiering aanpak onderhoud Schwienswei” aangenomen. Over de jaarschijven 2025, 2026 en 2027 worden € 0,15 mln. ingezet om hier opvolging aan te kunnen geven. Er zal worden gestart met inventariseren welke aanpak dit gebied nodig heeft. De Raad zal hierover worden geïnformeerd in het volgende P&C document.
11 Natuurcompensatie VDL Nedcar, Grote Dries Holtum - planvorming en participatie (€ 0,1 mln. nadeel)
Aanvullend op de kredietvotering van € 1,2 mln. voor “Aankoop en inrichting percelen Grote Dries Holtum’ (zie kredietvotering nr.8 programma Sport, cultuur en groen) wordt voorgesteld € 0,1 mln. beschikbaar te stellen voor planvorming, onderzoek en eerste aanleg.
12 Deelname samenwerking Zuid-Limburg (Regiodeal) (€ 0,1 mln. nadeel)
Middelen beschikbaar stellen voor effectuering van de samenwerkingsafspraken rondom de Regiodeal. Besluitvorming in de deelnemende gemeenteraden is voorzien in juli 2025.
13 Aangetekende post Wmo (€ 86.000 nadeel)
Om ervoor te zorgen dat vertrouwelijke stukken bij de juiste inwoner aankomen, is het nodig om poststukken met privacygevoelige gegevens voor de Wmo aangetekend te versturen. Het gaat jaarlijks om 16.000 poststukken.
14 Kunstgrasveld VV Sittard. (€ 69.000 nadeel, vanaf 2026)
Door het vervangen van een zandtrainingsveld door een kunstgrasveld wordt voorzien in de capaciteitsbehoefte van VV Sittard, waardoor zij in staat blijven om te blijven trainen en spelen op Sportpark 'De Krao'. Deze bijstelling heeft betrekking op de kapitaallasten van de investering in het nieuwe kunstgrasveld.
15 Dividend BNG (€ 60.000 voordeel)
Aanpassing van de dividenduitkering. De BNG keert 140 miljoen euro aan dividend uit. Aandeelhouders ontvangen 2,51 euro per aandeel.
16 Bijdrage Mijnstreek Vandaag (€ 50.000 nadeel)
Bij de behandeling van de zendmachtiging Omroep Westelijke Mijnstreek 2025 tot en met 2029 in de raadsronde van december 2024 heeft een aantal fracties aangegeven dat het wenselijk is om de nieuwe omroep een eenmalige impuls te geven om te professionaliseren. Eerder was hiertoe een subsidieverzoek van € 0,15 mln. ingediend. Naar aanleiding van gesprekken is de omroep tevreden met een eenmalige impuls van € 50.000 om de huidige interim Hoofdredacteur-Manager te kunnen betalen. De implementatie van de professionaliseringsplannen zullen geleidelijk plaatsvinden en voor de jaren 2026 en 2027 is een professionaliseringsbijdrage voorzien vanuit het NLPO (de koepel van streekomroepen).
Financiële ontwikkelingen
Uitgaande van de in deze rapportage voorgestelde begrotingsaanpassingen gaan we onderstaand nader in op de bijstellingen met betrekking tot:
- Ontwikkelingen stelpost inflatie
- Kredietvoteringen
- Post robuuste begroting
Ontwikkeling stelpost inflatie
Via de P&C-cyclus volgen wij de invloed van loon- en prijsstijgingen op onze begroting. In onze begroting hebben wij middelen gereserveerd om de effecten van deze loon- en prijsstijgingen op te kunnen vangen. Deze middelen zijn gereserveerd op de stelpost inflatie. In onderstaande tabel brengen wij de inzet van deze stelpost in beeld.
Tabel 3 – verloop stelpost inflatie
bedragen x €1.000 |
Begroting 2025 |
Begroting 2026 |
Begroting 2027 |
Begroting 2028 |
---|---|---|---|---|
Inzet stelpost inflatie: |
|
|
|
|
Beschikbaar: Beschikbaar o.b.v. de actuele begroting 2025 |
7.097 |
7.177 |
11.901 |
19.903 |
Beschikbaar resultaatbestemmiing jaarstukken 2024 |
|
|
|
|
Totaal beschikbaar |
7.097 |
7.177 |
11.901 |
19.903 |
Inzet: |
|
|
|
|
Inzet 1e rapportage 2025 |
5.453 |
4.160 |
4.154 |
4.151 |
Totaal inzet |
5.453 |
4.160 |
4.154 |
4.151 |
Saldo stelpost inflatie |
1.644 |
3.017 |
7.747 |
15.752 |
Via de circulaires ontvangen wij middelen van het Rijk om de effecten van loon- en prijsstijgingen op te kunnen vangen. Deze middelen reserveren wij op de stelpost inflatie. Uit bovenstaand overzicht blijkt dat wij in 2025 € 7,1 mln. beschikbaar hebben om deze effecten dit jaar op te kunnen vangen. In de meerjarenraming loopt dit bedrag op tot € 19,9 mln. in 2028.
In deze rapportage wordt een aantal voorstellen gedaan om de effecten van loon- en prijsstijgingen uit deze stelpost te dekken. In onderstaande tabel hebben wij deze voorstellen toegelicht.
Tabel 4 specificatie inzet stelpost inflatie 1ste rapportage 2025
bedragen x € 1.000 |
Begroting 2025 |
Begroting 2026 |
Begroting 2027 |
Begroting 2028 |
---|---|---|---|---|
Indexering Wmo De tarieven binnen de Wmo zijn in 2025 geïndexeerd. Deze indexering wordt gedekt vanuit de stelpost inflatie. |
2.724 |
2.724 |
2.724 |
2.724 |
Indexering Jeugd De tarieven binnen de jeugdzorg zijn in 2025 voor wat betreft ambulante jeugdzorg geïndexeerd. Deze indexering wordt gedekt vanuit de stelpost inflatie. Voor de overige tarieven, onder andere verblijf, crisis en wonen, zijn de contracten nog niet definitief en kan de indexatie nu nog niet berekend worden. Tevens is leerlingenvervoer voor het schooljaar 2024/2025 ev. ook geïndexeerd. |
1.347 |
1.347 |
1.347 |
1.347 |
Vernieuwbouw Glanerbrook (kapitalisatie) Om de nieuwe exploitatie succesvol te kunnen opstarten is een investering nodig in vaste, sporttechnische, en losse inventaris. De hiervoor benodigde middelen van € 3,95 mln. financieren wij voor in afwachting van de aanstelling van een nieuwe exploitant medio 2026. Van het totale bedrag dekken we € 1,35 mln uit de stelpost inflatie. Deze middelen (€ 1,2 mln + afdekking rentekosten) worden in een investeringsreserve gestort. |
1.345 |
0 |
0 |
0 |
Kleine verschillen (< € 50.000) |
37 |
89 |
83 |
80 |
Saldo inzet stelpost inflatie |
5.453 |
4.160 |
4.154 |
4.151 |
Na verwerking van de mutaties in deze rapportage is in 2025 nog een bedrag beschikbaar van € 1,6 mln. om aanvullende effecten van loon- en prijsstijgingen op te vangen. Het gaat hierbij onder andere over de verwerking van de effecten van de nog af te sluiten CAO en de effecten bij de gemeenschappelijke regelingen. De resterende middelen in 2025 en 2026 zullen niet toereikend zijn om deze effecten op te kunnen vangen. Hier is het effect van het Rijksbeleid merkbaar. Immers ‘het ravijn’ wordt onder andere veroorzaakt door de te lage rijkscompensatie voor de werkelijke effecten van loon- en prijsontwikkeling.
Om in 2025 de nog te verwachten effecten te kunnen opvangen wordt in de resultaatbestemming (Raadsvergadering jaarstukken 2/3 juli 2025) over de jaarstukken 2024 onder andere voorgesteld om de resterende inflatiemiddelen 2024 over te hevelen naar 2025. Dit met het doel de effecten van loon- en prijsstijgingen zonder beslag op de begrotingsruimte te kunnen verwerken.
Naast bovenstaande stelpost inflatie is in lijn met eerdere besluitvorming een krediet beschikbaar om prijsstijgingen bij de projecten die deel uitmaken van de Regeling grote projecten op te vangen. Het restantkrediet bedraagt € 4,6 mln. In deze rapportage wordt een aantal voorstellen gedaan om dit krediet in te zetten. Na verwerking van deze voorstellen is het restantkrediet volledig ingezet. Op de programmabladen Sport, cultuur en groen (Vernieuwbouw Glanerbrook) respectievelijk Sociaal domein (Stichtingskostenoverzicht Centrale sport- en onderwijsvoorziening Grevenbicht-Obbicht) zijn deze voorstellen nadert toegelicht.
Tabel 5 – inzet krediet prijsstijgingen grote projecten
bedragen x € 1.000 |
Begroting 2025 |
---|---|
Beschikbaar saldo na 3e rapportage 2024 |
4.620 |
Inzet 1e rapportage 2025 |
|
Actualisatie stichtingskostenoverzicht Centrale sport- en onderwijsvoorziening Grevenbicht- Obbicht |
-520 |
Vernieuwbouw Glanerbrook - investering meer-/ minderwerken |
-2.700 |
Vernieuwbouw Glanerbrook - voorfinanciering investering in de exploitatie |
-1.400 |
Totaal inzet |
-4.620 |
Saldo stelpost inflatie |
0 |
Kredietvoteringen
In deze rapportage wordt voorgesteld de volgende kredieten beschikbaar te stellen:.
Tabel 6: Kredietvoteringen
Investering |
Programma |
Dekking kapitaallasten |
bedragen x € 1.000 |
---|---|---|---|
Infra Vrijetijdseconomie |
Economie |
Binnen de bestaande begroting |
100 |
Realisatie clubhome Tom Dumoulin Bikepark |
Economie |
Binnen de bestaande begroting |
120 |
Vernieuwbouw Glanerbrook - meer- / minderwerken |
Sport, cultuur en groen |
Binnen de bestaande begroting |
5.200 |
Vernieuwbouw Glanerbrook - voorfinanciering investering in de exploitatie |
|
|
|
- Vernieuwbouw Glanerbrook - losse inventaris |
Sport, cultuur en groen |
Binnen de bestaande begroting |
2.026 |
- Vernieuwbouw Glanerbrook - vaste gebouw gebonden inventaris |
Sport, cultuur en groen |
Binnen de bestaande begroting |
1.253 |
- Vernieuwbouw Glanerbrook - ijsdweilmachine en schoonmaakmachines |
Sport, cultuur en groen |
Binnen de bestaande begroting |
675 |
Totaal Vernieuwbouw Glanerbrook - voorfinanciering investering in de exploitatie |
|
|
3.954 |
Voetbalvelden VV Sittard |
Sport, cultuur en groen |
Algemene middelen |
800 |
Revitalisatie Stadssporthal |
Sport, cultuur en groen |
Binnen de bestaande begroting |
450 |
Mijnweg 2 Geleen, 'de Loonhal' |
Sport, cultuur en groen |
Binnen de bestaande begroting |
1.150 |
Aankoop en inrichting Grote Dries Holtum |
Sport, cultuur en groen |
Binnen de bestaande begroting |
1.200 |
Programma onderwijshuisvesting 2025 |
|
|
|
- Herhuisvesting KC Taalwijzer |
Sociaal domein |
Binnen de bestaande begroting |
221 |
- Renovatie OBS de Duizendpoot |
Sociaal domein |
Binnen de bestaande begroting |
1.199 |
- Herhuisvesting Jenaplanschool de Vlieger |
Sociaal domein |
Binnen de bestaande begroting |
1.759 |
- Uitbreiding basisschool de Kingbeek |
Sociaal domein |
Binnen de bestaande begroting |
374 |
- Actualisatie stichtingskostenoverzicht centrale onderwijs- en sportvoorziening Grevenbicht-Obbicht |
Sociaal domein |
Binnen de bestaande begroting |
520 |
Totaal Programma onderwijshuisvesting 2025 |
|
|
4.073 |
Zuilenzaal Klooster Leijenbroek |
Sociaal domein |
Binnen de bestaande begroting |
300 |
Totaal investeringskredieten |
|
|
17.347 |
In deze rapportage stellen we voor een aantal investeringskredieten beschikbaar te stellen voor een totaalbedrag van afgerond € 17,3 mln. Met uitzondering van de investering in het kunstgrasveld VV Sittard en de aankoop van Mijnweg 2 Geleen - ‘de Loonhal’ worden de kapitaallasten van de investeringen binnen de bestaande begroting gedekt. De kapitaallasten van de 2 genoemde investeringen zijn meegenomen in tabel 2 'Begrotingsaanpassingen’. Voor een gedetailleerdere toelichting op bovenstaande voorstellen tot kredietvotering verwijzen wij naar de betreffende programma’s in het onderdeel ‘Ontwikkelingen per programma’
De kredietvoteringen met betrekking tot vernieuwbouw Glanerbrook worden binnen de bestaande begroting gedekt. Onderstaand wordt de relatie met de dekking weergegeven:
Vernieuwbouw Glanerbrook bedragen x € 1.000 |
Investering meer-/ minderwerken |
Voorfinanciering investering in de exploitatie |
---|---|---|
Benodigde middelen |
5.200 |
3.950 |
Dekkingsmiddelen |
|
|
- Regiodeal |
2.500 |
|
- inzet krediet prijsstijgingen grote projecten |
2.700 |
1.400 |
- dekking binnen programma Sport, cultuur en groen |
|
1.300 |
- inzet stelpost inflatie |
|
1.250 |
Totale dekkingsmiddelen |
5.200 |
3.950 |
In verband met meer- en minderwerken stellen we voor de post onvoorzien binnen het investeringskrediet op te hogen met een bedrag van € 5,2 mln. Dit bedrag dekken we met een bedrag van € 2,5 mln. dat via de Regiodeal aan dit project is toegekend. Het resterend bedrag van € 2,7 mln. voor vervanging tegelwerk en uitloop werkzaamheden dekken we uit het krediet prijsstijgingen grote projecten (zie tabel 5).
Daarnaast is voor het opstarten van de nieuwe exploitatie een investering nodig in vaste, sporttechnische, en losse inventaris. De hiervoor benodigde middelen van € 3,95 mln. financieren wij voor in afwachting van de aanstelling van een nieuwe exploitant medio 2026. Vooruitlopend hierop dekken wij dit bedrag uit het krediet prijsstijgingen (zie tabel 5) voor € 1,4 mln., de stelpost inflatie (zie tabel 4) voor € 1,25 mln. en voor € 1,3 mln. uit de bestaande budgetten binnen het programma Sport, cultuur en groen. Voor een inhoudelijke toelichting verwijzen wij u naar de raadsinformatiebrief ‘Voortgang van de vernieuwbouw Sportpark Glanerbrook’ van 17 april jl. respectievelijk de bijlage ‘Voortgangsrapportage Regeling grote projecten’.
Robuuste begroting
In de begroting 2024 hebben we structureel een bedrag van € 2,0 mln. opgenomen om de flexibiliteit in de begroting te vergroten, specifiek gericht op het vergroten van de wendbaarheid en weerbaarheid van onze financiële positie. In onderstaande tabel wordt het verloop van deze post inzichtelijk gemaakt.
Tabel 7: post robuuste begroting
Robuuste begroting bedragen x € 1.000 |
2025 |
2026 |
2027 |
2028 |
---|---|---|---|---|
Beschikbaar o.b.v. de begroting 2024 |
2.000 |
2.000 |
2.000 |
2.000 |
Inzet: |
|
|
|
|
Begroting 2025: deelname Maastricht Convention Bureau |
-75 |
-90 |
-100 |
-100 |
Beschikbaar saldo robuuste begroting na 1ste rapportage 2025 |
1.925 |
1.910 |
1.900 |
1.900 |
Ontwikkelingen begrotingssaldo
Begrotingsruimte
Bij het onderdeel ‘samenvatting begrotingsaanpassingen’ hebben wij de bijstellingen uit deze rapportage in beeld gebracht die van invloed zijn op het begrotingssaldo. In onderstaande tabel hebben wij, rekening houdend met deze begrotingsaanpassingen, de ontwikkeling van de begrotingssaldi in de begroting 2025 en de meerjarenraming 2026-2028 op een rij gezet.
Tabel 8: Ontwikkeling begrotingsruimte
Ontwikkeling begrotingsruimte bedragen x € 1.000 |
2025 |
2026 |
2027 |
2028 |
---|---|---|---|---|
Vertreksituatie begrotingsruimte na 3de rapportage 2024 |
1.753 |
4.691 |
7.469 |
524 |
Financiële bijstellingen 1ste rapportage 2025 |
-3.242 |
-463 |
-273 |
291 |
Saldo begrotingsruimte na 1ste rapportage 2025 |
-1.489 |
4.228 |
7.196 |
815 |
We zijn de actualisatie van het begrotingsbeeld gestart met de bijgestelde begrotingssaldi op basis van de 3de rapportage 2024. Na verwerking van de bijstellingen in deze 1ste rapportage hebben we in 2025 een incidenteel tekort van € 1,5 mln. Vanaf 2026 blijft de begrotingsruimte, ondanks na verwerking van de bijstellingen uit deze rapportage, voordelig. We nemen het incidentele tekort door autonome ontwikkelingen mee in de volgende onderdelen van P&C-cyclus dit jaar. Dekkingsrichting kunnen de door het Kabinet in de Voorjaarsnota aangekondigde extra middelen voor 2025 zijn. We wachten hiervoor de meicirculaire 2025 af. Het surplus in de algemene reserve fungeert als achtervang om een incidenteel tekort af te dekken.
Structureel begrotingsevenwicht
Naast de ontwikkeling van onze begrotingssaldi is de ontwikkeling van de structurele begrotingssaldi een belangrijke parameter voor de beoordeling van onze financiële positie. Structureel begrotingsevenwicht is bovendien een randvoorwaarde om in aanmerking te komen voor repressief begrotingstoezicht. In onderstaande tabel is de ontwikkeling van het structureel begrotingsevenwicht inzichtelijk gemaakt.
Tabel 9: Ontwikkeling structureel begrotingsevenwicht
Ontwikkeling structureel begrotingsevenwicht bedragen x € 1.000 |
2025 |
2026 |
2027 |
2028 |
---|---|---|---|---|
Structurele begrotingssaldi na 3de rapportage 2024 |
12.443 |
1.972 |
2.850 |
342 |
Structurele bijstellingen 1ste rapportage 2025 |
-24 |
-113 |
-123 |
291 |
Structurele begrotingssaldi na 1ste rapportage 2025 |
12.419 |
1.859 |
2.727 |
633 |
Uit het overzicht blijkt dat na verwerking van de structurele bijstellingen het structureel evenwicht in onze begroting 2025 en meerjarenraming geborgd blijft.
Op basis van de ontwikkeling van de (structurele) begrotingssaldi blijven met uitzondering van het incidentele tekort in 2025 de saldi voordelig. Hiermee lijkt het beeld uit de begroting 2025 en de 3de rapportage 2024 niet te wijzigen. Tegelijkertijd hebben we, zoals eerder in deze paragraaf beschreven, in deze twee P&C-producten melding gemaakt van het risicoprofiel in onze begroting. Dit resulteerde in de uitspraak: ‘Er ligt een doek over het ravijn’.
Tegelijkertijd met de 1ste rapportage 2025 wordt de kaderbrief 2025 behandeld. In deze kaderbrief is een doorkijk in de ontwikkeling van het budgettair kader opgenomen. Met de begrotingssaldi na de 1ste rapportage 2025 als vertrekpunt hebben we het risicoprofiel in onze begroting nader geconcretiseerd. Met name door een inventarisatie van nieuwe en lopende (autonome) ontwikkelingen. Daarnaast hebben we eerder in het risicoprofiel beschreven dat een aantal lopende dossiers nog niet van (structurele) dekking zijn voorzien.